Wat is gesimuleerd vuur?
Door gebruik te maken van licht en rook creëren we een levensecht vuureffect zonder iets daadwerkelijk in brand te steken. Het stelt ons in staat om van elke locatie een trainingsomgeving te maken. Dat betekent dat je kunt oefenen in omgevingen die voor jou relevant zijn. Of dat nu het café op de hoek is, de lokale supermarkt of een complexe industriële omgeving. Gesimuleerd vuur maakt het mogelijk om zo realistisch mogelijk een veilige trainingsomgeving te creëren, zonder het gebruik van echt vuur.
Waarom gebruiken we gesimuleerd vuur?
Met gesimuleerd vuur bootsen we brandhaarden realistisch na, op een veilige en non-destructieve manier. Zo kunnen trainingen overal plaatsvinden, ook op locaties waar echt vuur lastig of verboden is, zoals ziekenhuizen of industriële omgevingen. Bovendien is het schoon werken, je hebt geen resten van oefenschuimblussers waardoor je oefenomgeving altijd netjes blijft.
Alle procedures rondom brandbestrijding kunnen ook met gesimuleerd vuur geoefend worden. In een BHV-training gaat het bijvoorbeeld om alarmering, ontruiming, communicatie en het gebruik van kleine blusmiddelen. Bij brandweertrainingen kun je in een goed opgezette gesimuleerde omgeving alle stappen oefenen: van de melding en uitruk tot verkenning, binnentreden, voortbewegen en slachtofferredding.
Hoe werkt gesimuleerd vuur?
Om die vraag te beantwoorden kijken we eerst naar wat echte vlammen zijn. Vlammen ontstaan na een verbrandingsreactie en zijn het licht dat vrijkomt wanneer kleine, gloeiende deeltjes omhoog worden gedragen door warme lucht. Bij volledige verbranding zijn er nauwelijks gloeiende deeltjes, waardoor de vlammen bijna niet zichtbaar zijn. Meestal is de verbranding echter onvolledig: onverbrande deeltjes stijgen mee met de rook en gloeien, waardoor we de vlammen zien. Simpel gezegd: vlammen zijn oplichtende rook- en roetdeeltjes.
Datzelfde principe bootsen wij na met een rookmachine en een vuurgloedspot. Met de rookmachine plaats je de rook precies waar je hem wilt hebben. Met de vuursimulatiespot schijn je in de rook. Je kunt hiervoor bijvoorbeeld de FireSpot gebruiken, zoals de FireSpot MK2 of FireSpot original waarmee we de rookdeeltjes oplichten. Het unieke lenzensysteem zorgt voor een realistische spreiding van rode en amberkleurige LEDs, waardoor de gesimuleerde vlammen verschijnen. Omdat dit dezelfde werking als echte vlammen nabootst, ziet het er zeer realistisch uit.
Uitbreiden
Deze gesimuleerde vuurhaarden vormen de basis van alle vuursimulaties. Als je dit beheerst, kun je alles maken: van een prullenbakbrand tot een groot vuurfront. Het principe blijft altijd hetzelfde.
Voor grotere scenario’s zijn zwaardere rookmachines en vuursimulatiespots geschikt. Zo kun je bijvoorbeeld kiezen voor de FireSpot XXL waarbij het ook mogelijk maakt om bij daglicht overtuigend te ensceneren. Niet alleen met vuurgloedspots, maar ook met de Silkflames kun je vlammen simuleren. Het zijden doek van de Mini Silkflame en Phoenix Silkflame en het licht wat er doorheen schijnt, creëert op zichzelf al een realistische vlam. In combinatie met rook krijgen de vlammen extra overtuigingskracht. Je kunt de Silkflames zelfs zonder het vlammendoek inzetten waardoor ze fungeren als een vuurgloedspot.
Altijd met rook
Voor iedere gesimuleerde vuurhaard is rook nodig, want vlammen bestaan immers uit oplichtende rook- en roetdeeltjes. Omdat je de rook precies wilt plaatsen waar de vlammen zichtbaar moeten zijn, is het vaak verstandiger om meerdere kleine rookmachines te gebruiken in plaats van één grote. Pas het vermogen van de rookmachine aan op de omgeving, want een industriehal vraagt bijvoorbeeld meer vermogen dan een woonkamer.
Als rook niet gebruikt kan of mag worden, is het belangrijk eerst te bepalen of de locatie geschikt is voor een realistische brandoefening. Brand zonder rook bestaat immers niet. Wil je er toch oefenen, richt je dan op scenario’s die binnen de mogelijkheden passen, zoals een uitslaande brand aan de buitenzijde van het pand.
Wist je dat het mogelijk is om tóch te oefenen met verdichtende rook, zonder dat er echte rook nodig is? Dit kan met een blindeer-effect voor iedere cursist, zoals met de Nebula AR blindmaskers waarbij het zicht geleidelijk wordt beperkt. Je kunt ook kiezen voor het Black Smoke Blinding Mask of het Blindmasker BHV, die een vast zichtbeperkend effect hebben. Zo leren cursisten de juiste procedures kennen, zelfs zonder echte rook.
Realistisch trainen met al je zintuigen
Met licht en rook creëren we een realistisch beeld, maar alleen beeld is niet genoeg. In een eerdere blog bespraken we al hoe belangrijk het is om meerdere zintuigen te prikkelen. Voor een overtuigende enscenering moeten zoveel mogelijk zintuigen worden aangesproken.
Geluid speelt daarbij een belangrijke rol. Bij een brand is het nooit stil: je hoort gekraak, instortingsgeluiden en mensen die roepen. Geluid zorgt ervoor dat de scène levensecht aanvoelt. Gebruik daarom altijd geluidsdecor, bijvoorbeeld met een SoundBox of de Pandora’s Box 230.
Ook geur kan eenvoudig worden toegevoegd. Met Burning Smell Spray of door Brandluchtconcentraat aan de rookvloeistof toe te voegen, verspreidt de geur zich precies op de juiste plek. Zo ervaren de deelnemers spanning, adrenaline en druk, alsof ze in een echt incident werken. Dat bereidt hen optimaal voor op situaties waarin het er écht toe doet.
Met deze toevoegingen vallen de puzzelstukjes in elkaar. Dat is precies wat we willen: mensen voorbereiden op de momenten waarop het er echt toe doet.
Zien, horen en ruiken zijn natuurlijk belangrijk, maar niet de enige zintuigen voor een overtuigende enscenering. Wil je ontdekken hoe je alle zintuigen optimaal kunt prikkelen? Bekijk dan zeker onze vorige blog.
Hybride ensceneren
Hybride ensceneren combineert gesimuleerd vuur met echte vlammen. Gasgestookte blustrainers zoals de Vesta en de Hybrid maken dit beheersbaar. Echte vlammen zijn ongeëvenaard: ze ogen overtuigend en stralen warmte af, waardoor ook de huid bij de beleving wordt betrokken en de overtuigingskracht sterk toeneemt.
Hoewel het niet overal mogelijk is om met echt vuur te werken, kun je daar waar het kan, bijvoorbeeld buiten of in een geschikte ruimte, hier gebruik van maken. De confrontatie met echte vlammen versterkt bovendien de overtuiging van gesimuleerd vuur wanneer dit later wordt ingezet.
Wil je hier meer over weten? Ontdek het in ons vorige blog over trainen met echt vuur.
Kun je gesimuleerde vuurhaarden met water blussen?
Een veelgestelde vraag! Ons antwoord: dat hangt af van je locatie en de gebruikte materialen.
Het grote voordeel van gesimuleerde vuurhaarden is dat je vrijwel overal een oefenlocatie kunt creëren, ook waar water niet gebruikt mag worden. In zulke situaties kun je tóch alle stappen en procedures van brandbestrijding oefenen, zelfs inclusief het blussen.
Dat blussen gebeurt in dit geval digitaal. Dit doe je dus niet met water, maar met een LED-straal. Met de Apollo LED-oefenblussers blus je veilig en realistisch: ze voelen als een echte blusser, maakt het geluid van een spuitende blusser en er schijnt een blauwe LED uit de spuitmonduitgang. Voor een nóg overtuigender effect kun je de blussers koppelen aan de Pandora’s Box V4 of 230, waarmee de blussing interactief wordt. Geen water nodig en ideaal voor BHV-trainingen!
Maar terug naar de oorspronkelijke vraag, "kun je dan met gesimuleerd vuur niet met water blussen?" Ja, dat zeker wel! De FireSpot MK2 en XXL zijn waterdicht en wanneer je de rookmachine op een veilige plek neerzet en de rook met een rookslang naar de FireSpot(s) leidt, kun je een volledig blusbaar scenario neerzetten. Je kunt ook je blustechniek voor een ander moment bewaren, bijvoorbeeld met een (gasgestookte) vuurhaard.
Kortom: met de juiste materialen kun je gesimuleerd vuur met water blussen of kiezen voor LED-oefenblussers voor een digitaal, interactief en schoon scenario.
Meer leren
Een realistische vuurhaard maken is niet moeilijk, maar een beetje hulp is altijd waardevol. Bekijk onze how-to-video’s in de Simulation Academy voor stap-voor-stap voorbeelden. Of volg een Basistraining Realistisch Ensceneren. Zo zorgen we samen voor effectievere oefeningen en beter voorbereide hulpverleners!
